Phát triển kinh tế địa phương là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng và Nhà nước, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới. Không có doanh nghiệp thì không thể phát triển kinh tế. Muốn phát triển kinh tế địa phương thì phải dựa vào các doanh nghiệp địa phương. Nhận thức rõ vai trò quan trọng của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở khu vực nông thôn, Đảng ta ban hành một số văn bản quan trọng nhằm phát triển công nghiệp ở khu vực này, như Nghị quyết số 15-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa IX về đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn thời kỳ 2001 - 2010; Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn… Thể chế hóa chủ trương của Đảng, ngày 09/6/2004, Chính phủ ban hành Nghị định số 134/2004/NĐ-CP về khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn và tiếp đó là Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 về khuyến công với các mục tiêu cơ bản: động viên và huy động các nguồn lực trong nước và ngoài nước tham gia hoặc hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN); góp phần vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển CN-TTCN, tạo việc làm, tăng thu nhập, thực hiện phân công lại lao động xã hội và góp phần xây dựng nông thôn mới; khuyến khích, hỗ trợ sản xuất sạch hơn tại các cơ sở sản xuất công nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu; giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm; bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường, sức khỏe con người; hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất CN-TTCN một cách bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Để thực hiện những nội dung mà hoạt động khuyến công đề ra, đòi hỏi phải có một tổ chức để thực hiện. Vì vậy, Cục Công nghiệp địa phương (CNĐP) đề xuất thành lập Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục (CNĐP) thời điểm đó.

Những bước đi đầu tiên

Giai đoạn 2009 - 2016: Dịch chuyển và hoàn thiện bộ máy

Nhất trí với đề xuất của Cục (CNĐP), ngày 17/12/2009 Bộ trưởng Bộ Công Thương ký ban hành Quyết định số 6368/QĐ-BCT về thành lập Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 trên cơ sở tổ chức, sắp xếp lại Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp tỉnh Nam Định. Tuy gặp nhiều khó khăn trong quá trình chuyển giao nhưng với tinh thần trách nhiệm của từng đồng chí công chức, viên chức, sự kết hợp chặt chẽ của từng bộ phận trong hai đơn vị, sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Cục (CNĐP), Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 đã từng bước ổn định, kiện toàn bộ máy tổ chức và các tổ chức đoàn thể:

Ngày 04/12/2009, tại UBND tỉnh Nam Định diễn ra lễ bàn giao Trung tâm Khuyến công thuộc Sở Công Thương tỉnh Nam Định về Cục (CNĐP) thuộc Bộ Công Thương. Tại thời điểm bàn giao, tổng số công chức, viên chức (CCVC) và nhân viên hợp đồng có 13 người, trong đó có 05 biên chế và 08 nhân viên hợp đồng lao động. Ngày 23/12/2009, Bộ Công Thương phê duyệt chỉ tiêu biên chế sự nghiệp năm 2009 cho Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là 15 biên chế (thuộc diện ngân sách nhà nước hỗ trợ). Năm 2010, Cục (CNĐP) tổ chức tuyển dụng theo chỉ tiêu biên chế năm 2009 được 09 người. Nâng tổng số biên chế của Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 lên 14 người.

Tại Quyết định số 1423/QĐ-BCT ngày 28/3/2011, Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt chỉ tiêu biên chế cho Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là 50 người (trong đó có 35 người thuộc diện ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí). Tuy nhiên, trong thời gian này ngân sách nhà nước mới chỉ hỗ trợ theo chỉ tiêu biên chế năm 2009 là 15 người, nên Trung tâm 1 chưa thể tuyển dụng viên chức cho đủ số lượng biên chế đã được phê duyệt. Năm 2011, 01 viên chức chuyển công tác về Sở Công Thương tỉnh Nam Định, 02 viên chức được tăng cường, điều chuyển về Cục (CNĐP). Do vậy, thời gian này Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 chỉ duy trì được 11 công chức, viên chưc và sử dụng thêm 24 lao động hợp đồng để thực hiện các nhiệm vụ được giao. Thực tế nêu trên khiến Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 gặp rất nhiều khó khăn trong việc triển khai các nhiệm vụ công tác của mình.

Giai đoạn 2017 – 2023: "An cư" để đồng hành cùng doanh nghiệp

Sau khi Bộ Công Thương thực hiện tái cơ cấu, sắp xếp, kiện toàn theo Nghị định số 98/NĐ-CP ngày 18/8/2017 của Chính phủ, Cục CNĐP được đổi tên thành Cục Công Thương địa phương (CTĐP). Ngày 05/9/2017, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 3424/QĐ-BCT chuyển Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 về Cục (CTĐP), tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ theo Quyết định số 6368/QĐ-BCT ngày 17/12/2009 của Bộ trưởng Bộ Công Thương. Bộ máy tổ chức của Trung tâm hiện nay gồm: Giám đốc, 02 Phó Giám đốc và 04 phòng chuyên môn nghiệp vụ, lãnh đạo 04 phòng được bổ nhiệm 06 người.

Theo Quyết định số 679/QĐ-BCT ngày 13/4/2022 của Bộ trưởng Bộ Công Thương, số lượng nhân sự của Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là 42 người, trong đó: hưởng lương từ ngân sách nhà nước 19 người; hưởng lương từ nguồn thu sự nghiệp của đơn vị 21 người; hợp đồng lao động theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP 02 người. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí từ ngân sách hỗ trợ chi hoạt động thường xuyên rất hạn chế nên số lượng viên chức làm việc tại Trung tâm hiện là 21 viên chức (trong đó có 07 viên chức mới được tuyển dụng năm 2020 và tiếp nhận 01 viên chức từ Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến Thương mại Yên Bái chuyển công tác) và sử dụng thêm 03 lao động hợp đồng để thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Ngoài diện tích làm việc tại tòa nhà 655 Phạm Văn Đồng, quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội, được sự quan tâm, tạo điều kiện của lãnh đạo Bộ Công Thương, lãnh đạo Cục (CTĐP) và các cơ quan chức năng, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 được phê duyệt dự án đầu xây dựng trụ sở và khu chức năng Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp 1 tại số 173 đường Trần Hưng Đạo, thành phố Nam Định. Dự án đang trong thời gian tổ chức triển khai thực hiện và hoàn thành vào cuối năm 2023. Trụ sở làm việc khang trang, cơ sở vật chất và trang thiết bị dần được đầu tư hoàn thiện là điều kiện để cán bộ công nhân viên Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 yên tâm thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, đòng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình phát triển công nghiệp nông thôn và kinh tế địa phương nói chung.

Các tổ chức của Trung tâm

Tổ chức Đảng: Ngày 10/3/2010, Đảng ủy Cục (CNĐP) ban hành Quyết định số 06-QĐ/ĐUC về việc thành lập chi bộ Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 và Quyết định số 07-QĐ/ĐUC ngày 10/3/2010 chỉ định Bí thư chi bộ Trung tâm. Tại thời điểm thành lập, chi bộ có 03 đảng viên. Từ khi thành lập đến nay, chi bộ đã trải qua 6 kỳ đại hội. Tháng 8 năm 2022 chi bộ tổ chức đại hội lần thứ VI nhiệm kỳ 2022 - 2025. Tại thời điểm tổ chức đại hội lần thứ VI, chi bộ có 17 đảng viên, chiếm 70,83% trong tổng số 24 viên chức và nhân viên. Trong đó, đảng viên có trình độ cao học: 03 đồng chí; đảng viên có trình độ đại học và cao đẳng: 14 đồng chí; đảng viên có trình độ cao cấp lý luận chính trị: 03 đồng chí; đảng viên có trình độ trung cấp lý luận chính trị: 07 đồng chí; đảng viên có trình độ sơ cấp lý luận chính trị: 07 đồng chí.

Ban Chi ủy nhiệm kỳ 2017 - 2020

Nhìn chung, đội ngũ đảng viên có phẩm chất đạo đức tốt; chuyên môn, nghiệp vụ được đào tạo cơ bản; gương mẫu chấp hành tổ chức, kỷ luật, chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước; có tinh thần trách nhiệm cao trước các nhiệm vụ, công việc được giao; là những nhân tố, nòng cốt quan trọng góp phần thực hiện tốt, hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao và có tinh thần xây dựng tổ chức cơ sở Đảng không ngừng vững mạnh trong suốt những năm qua.

Tổ chức Công đoàn: Ngày 20/12/2010, Công đoàn cơ sở Cục Công nghiệp địa phương ban hành Quyết định số 31/QĐ-CĐC về việc thành lập Công đoàn cơ sở thành viên Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 và Quyết định số 32/QĐ-CĐC ngày 20/12/2010 chỉ định Ban Chấp hành lâm thời Công đoàn cơ sở thành viên Trung tâm, gồm 03 đồng chí. Đoàn viên công đoàn tại thời điểm thành lập có 23 đồng chí. Từ khi thành lập đến nay, Công đoàn Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 đã trải qua 3 kỳ đại hội. Tháng 5 năm 2023, Công đoàn tổ chức đại hội lần thứ III nhiệm kỳ 2023 - 2028. Tổng số đoàn viên tại thời điểm tổ chức Đại hội lần thứ III là 24 đoàn viên.

Đoàn viên công đoàn đang ngày càng trẻ hóa; có phẩm chất đạo đức, nhận thức chính trị; có sức khỏe tốt, được đào tạo cơ bản về chuyên môn, nghiệp vụ và đang từng bước được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao để có thể đảm nhận mọi công việc… Đặc biệt, đoàn viên công đoàn đều có tinh thần trách nhiệm, mẫn cán, tận tụy trong các nhiệm vụ được giao; nắm vững đường lối chủ trương của Đảng, cơ chế chính sách và pháp luật của Nhà nước nên thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả, chất lượng cao.

Đoàn Thanh niên: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Cục (CNĐP) thành lập năm 2012, với 18 đoàn viên. Từ khi thành lập đến nay, Đoàn đã trải qua 5 kỳ đại hội. Tháng 3 năm 2022, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 tổ chức Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2022 - 2024. Tại thời điểm tổ chức Đại hội, có tổng số 15 đoàn viên.

Đoàn viên thanh niên Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là lực lượng lao động trẻ, được đào tạo bài bản, nắm vững chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm, không ngừng hoàn thiện kỹ năng công tác để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Những thành tựu đầu tiên

Xây dựng cơ chế, chính sách

Trong những năm qua, Cục (CTĐP) chủ trì xây dựng nhiều văn bản quy phạm pháp luật trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt và ban hành, trong đó có các văn bản liên quan đến hoạt động khuyến công. Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là đơn vị hoạt động khuyến công lâu năm, cán bộ có trình độ, nhiều kinh nghiệm hoạt động khuyến công thực tế ở địa phương, góp phần đưa cơ chế chính sách vào cuộc sống, đồng phản ánh những bất cập, đòi hỏi của thực tế để các cấp có thẩm quyền xây dựng, sửa đổi hoàn thiện văn bản pháp luật thuộc lĩnh vực khuyến công, như góp ý trong việc xây dựng thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 46/2012/TT-BCT, Thông tư số 36/2013/TT-BCT; thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 26/2014/TTLT-BTC-BCT…

Được sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Cục (CTĐP), sự phối hợp của các phòng chuyên môn, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 triển khai hoạt động khuyến công trên địa bàn các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc (từ tỉnh Hà Tĩnh trở ra). Để đạt hiệu quả cao và đáp ứng nhu cầu thực tế, Trun g tâm phối hợp chặt chẽ với Sở Công Thương, Trung tâm Khuyến công các tỉnh và doanh nghiệp trên địa bàn, xây dựng và thực hiện các đề án khuyến công theo quy định. Từ khi thành lập đến nay, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 đã triển khai thực hiện nhiều đề án khuyến công với các nội dung: đào tạo nghề; hỗ trợ thành lập doanh nghiệp tại các địa bàn khó khăn và đặc biệt khó khăn; xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật; ứng dụng máy móc thiết bị; tổ chức hội thảo, hội nghị, tập huấn, nâng cao năng lực quản lý cho các cơ sở CNNT; hỗ trợ các cơ sở CNNT tham gia hội chợ trong nước và ngoài nước; tổ chức các đoàn công tác nước ngoài…

Trong 3 năm 2016, 2017, 2019, được sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công Thương và lãnh đạo Cục Công Thương địa phương, Trung tâm là đầu mối phối hợp với các đơn vị liên quan, đặc biệt có sự phối hợp của Sở Công Thương/Trung tâm Khuyến công, các cơ sở CNNT trong phạm vi cả nước, tổ chức thành công 03 hội chợ có quy mô toàn quốc gắn với các sự kiện lớn của Bộ Công Thương như Lễ phong tặng Nghệ nhân trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ năm 2016; Lễ tôn vinh và trao Giấy chứng nhận cho các sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp quốc gia năm 2017, 2019. Các chuỗi sự kiện trong thời gian diễn ra hội chợ để lại dấu ấn khó quên, giúp các cơ sở CNNT ký kết được nhiều hợp đồng có giá trị trong việc liên kết liên doanh và tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, hội chợ còn là hoạt động thiết thực hưởng ứng cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam và Cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Những chương trình, đề án do Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 đã góp phần thúc đẩy CN-TTCN phát triển, các doanh nghiệp được hỗ trợ đã có chuyển biến tích cực trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Đó chính là yếu tố cơ bản góp phần để hoạt động khuyến công ngày càng được quan tâm và từng bước khẳng định vai trò, vị thế trong việc tạo động lực phát triển, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế - lao động ở nông thôn theo hướng CNH-HĐH.

Các công tác khác

Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 là đơn vị tham gia thực hiện các nội dung thuộc Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tổ chức được 03 lớp tập huấn, tư vấn cho 07 doanh nghiệp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Tham gia thực hiện dự án Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hóa ngành công nghiệp, Trung tổ chức tuyên truyền, tập huấn cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nam Định và các tỉnh lân cận.

Tham gia thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Trung tổ chức 11 lớp tập huấn bồi dưỡng cán bộ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Hà Nam, Nam Định và các tỉnh lân cận.

Tham gia thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp Bộ, Trung tâm chủ trì thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ “Nghiên cứu đề xuất giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ đến năm 2025”, đề tài “Nghiên cứu đề xuất giải pháp phát triển sản xuất sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp quốc gia”.

Ngoài ra, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 còn phối hợp với Trường Đào tạo, Bồi dưỡng Cán bộ Công Thương Trung ương tổ chức lớp bồi dưỡng cho doanh nghiệp và các bên liên quan về cơ cấu lại ngành công nghiệp năm 2020 tại Nam Định. Đây là nội dung được thực hiện theo nhiệm vụ “Xây dựng và triển khai chương trình tập huấn và đào tạo cho cán bộ, doanh nghiệp và các bên liên quan về cơ cấu lại ngành công nghiệp” thuộc chương trình hành động của ngành Công Thương thực hiện đề án Tái cơ cấu ngành Công Thương phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững giai đoạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Kế hoạch cơ cấu lại ngành công nghiệp giai đoạn 2018 - 2020, xét đến năm 2025.