Tiếp cận những mô hình hỗ trợ công nghiệp hiện đại

Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương, từ ngày 20/11/2025 đến ngày 29/11/2025, Đoàn công tác do bà Đỗ Thị Minh Trâm, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Cục ĐCK) làm Trưởng đoàn đã tiến hành chuỗi hoạt động làm việc và khảo sát thực tế tại ba quốc gia Pháp, I-ta-li-a, Tây Ban Nha. Đoàn gồm 08 thành viên là đại diện từ Văn phòng Chính phủ, các đơn vị thuộc Cục ĐCK, Lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Long, Cà Mau và đại diện doanh nghiệp tiêu biểu.

Chuyến đi nhằm mục tiêu trao đổi, hợp tác về cơ chế, chính sách quản lý, hỗ trợ phát triển công nghiệp địa phương, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) và cụm công nghiệp. Đồng thời, đây là cơ hội quan trọng để quảng bá, giới thiệu các sản phẩm làng nghề và công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp Việt Nam tại các thị trường khó tính hàng đầu thế giới.

Pháp: Hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện và “đòn bẩy” R&D

Tại Pháp, đoàn đã trực tiếp làm việc với các cơ quan quan trọng như BPIfrance (Ngân hàng Đầu tư Công), Cơ quan Phát triển kinh tế Val d'Oise và Station F – trung tâm đổi mới sáng tạo lớn nhất thế giới. Kinh nghiệm từ Pháp cho thấy một hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp toàn diện với ba trụ cột chính: Tài chính; Đổi mới sáng tạo - Chuyển đổi số - Chuyển đổi xanh; và Hỗ trợ gia nhập chuỗi giá trị toàn cầu.

Đoàn đặc biệt ấn tượng với mô hình “một tổ chức - nhiều công cụ” của BPIfrance, giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn vay ưu đãi, bảo lãnh tín dụng và đầu tư vốn cổ phần một cách thuận lợi. Bên cạnh đó, chính sách ưu đãi thuế nghiên cứu và phát triển (CIR) của Pháp được đánh giá là bài học quý giá cho Việt Nam trong việc khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào R&D để nâng cao năng lực cạnh tranh. Mô hình “hệ sinh thái mở” tại Station F cũng cung cấp những gợi ý thực tiễn để Cục ĐCK thúc đẩy quá trình hình thành doanh nghiệp sáng tạo gắn với chiến lược chuyển đổi xanh.

Bà Đỗ Thị Minh Trâm, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công làm việc tại Cơ quan phát triển kinh tế Val d'Oise 

Tây Ban Nha: Khơi thông dòng chảy thương mại và hợp tác năng lượng

Làm việc với Bộ Kinh tế, Thương mại và Doanh nghiệp Tây Ban Nha, đoàn ghi nhận sự quan tâm lớn của nước bạn đối với thị trường Việt Nam trong các lĩnh vực: đường sắt, năng lượng tái tạo, nông nghiệp và quản lý không lưu. Phía Tây Ban Nha bày tỏ mong muốn thu hẹp thâm hụt thương mại và đề xuất giảm nhẹ các thủ tục hành chính đối với nông sản xuất khẩu sang Việt Nam.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, Hiệp hội Cà phê Tây Ban Nha (AECafe) đánh giá cao chất lượng cà phê Việt Nam, vốn chiếm tới 40% tổng sản lượng nhập khẩu của họ. Tuy nhiên, AECafe cũng lưu ý về thử thách từ quy định chống phá rừng (EUDR) của EU. Đây là thông tin quan trọng để các cơ quan chức năng Việt Nam phối hợp tháo gỡ khó khăn, đảm bảo duy trì và đẩy mạnh xuất khẩu cà phê bền vững. Đại diện tỉnh Cà Mau và Vĩnh Long cũng đã chủ động giới thiệu tiềm năng về năng lượng tái tạo và sản phẩm nông thủy sản thế mạnh, mong muốn kết nối với các tập đoàn hàng đầu của bạn.

I-ta-li-a: Bí quyết liên kết DNNVV và công nghệ bền vững

Tại I-ta-li-a, đoàn đã tìm hiểu về mô hình thành công của các DNNVV quy mô hộ gia đình nhưng có mạng lưới liên kết cực kỳ chặt chẽ. Thay vì cạnh tranh, các doanh nghiệp này hỗ trợ nhau để hoàn thiện sản phẩm thế mạnh, tạo nên sức mạnh tổng hợp cho thương hiệu “Made in Italy”. Chính phủ I-ta-li-a cũng có những chính sách mạnh mẽ để thu hút đầu tư nước ngoài và hỗ trợ doanh nghiệp nội địa đầu tư ra quốc tế thông qua các quỹ tín dụng như SIMEST, SACE.

Bên cạnh đó, buổi làm việc với Cơ quan Quốc gia về công nghệ mới, năng lượng và phát triển kinh tế bền vững (ENEA) đã mở ra cơ hội hợp tác trong lĩnh vực biến đổi khí hậu và mục tiêu Net Zero vào năm 2050. ENEA thể hiện thế mạnh vượt trội trong các công nghệ năng lượng tái tạo, hydrogen và kinh tế tuần hoàn - những lĩnh vực mà Bộ Công Thương đang giao Cục ĐCK làm đầu mối triển khai các chương trình hành động quốc gia.

Sau chuyến công tác, Đoàn công tác đánh giá đây là đợt học tập kinh nghiệm thiết thực, giúp nắm bắt rõ nhu cầu thị trường, năng lực sản xuất và các mô hình quản lý nguồn lực tiên tiến tại châu Âu. Việc mở rộng mạng lưới quan hệ quốc tế sẽ giúp nâng cao năng lực lập kế hoạch và quản lý các chương trình hỗ trợ phát triển công nghiệp trong nước.

Thành công của chuyến công tác không chỉ dừng lại ở những biên bản ghi nhớ hay những cuộc tiếp xúc xã giao, mà còn là bước đệm để đổi mới tư duy trong công tác khuyến công, hướng tới xây dựng một nền công nghiệp nông thôn hiện đại, xanh và giàu tính sáng tạo tại Việt Nam./.

Lê Thủy